De Vlaamse steden en gemeenten hebben vorig jaar 13.428 zwerfkatten gevangen. Daarvan werden er 10.688 gesteriliseerd. De lokale besturen investeren steeds sterker in een zwerfkattenbeleid. Zo hebben quasi alle gemeenten ondertussen een meldpunt voor zwerfkatten. Dat zijn enkele van de conclusies uit een rondvraag bij 235 lokale besturen, in opdracht van Vlaams Dierenminister Ben Weyts. “De steden en gemeenten spelen een belangrijke rol in de strijd voor meer dierenwelzijn. De gemeenteraadsverkiezingen zouden daarom deels ook moeten gaan over het lokale dierenbeleid”, zegt Weyts. “Als een lokaal bestuur bijvoorbeeld niets doet aan het groeiend aantal zwerfkatten, dan krijg je veel overlast én dierenleed. Vangen en steriliseren blijft dan ook cruciaal en verdient politieke aandacht”.
Lokale besturen zijn verantwoordelijk voor de opvang van alle zwervende en verloren gelopen dieren in hun gemeente of stad. Vlaams Dierenminister Ben Weyts heeft in 2018 beslist dat elke gemeente een doordacht zwerfkattenplan moet opstellen. Bovendien moet elke kat geboren na 2014 gesteriliseerd of gecastreerd zijn ten laatste op 5 maanden ouderdom. Sinds 2017 geldt er ook een identificatie- en registratieplicht voor katten. Alle katten dienen voor de leeftijd van 12 weken gechipt te worden en geregistreerd te zijn in CATID voor ze verhandeld worden. Weyts houdt een vinger aan de pols bij de lokale besturen door hen regelmatig te bevragen over hun zwerfkattenbeleid. Zo werden er dit jaar cijfers verzameld bij 235 steden en gemeenten.
De Vlaamse steden en gemeenten hebben in 2023 wel 13.428 zwerfkatten gevangen en er 10.688 gesteriliseerd. In vergelijking met 2018 worden +9% meer katten gevangen en +7% meer katten gesteriliseerd. Ook het gemiddeld budget dat lokale besturen vrijmaken voor hun zwerfkattenbeleid stijgt: van € 7.880 vorig jaar naar € 9.167 vorig jaar (+16%). Van de 235 ondervraagde gemeenten nemen slechts 2 gemeenten nog geen specifieke maatregelen. Maatregelen gaan van een lokaal meldpunt, vang- en sterilisatie-acties tot samenwerking met dierenasielen of het plaatsen van schuilhokken. De Vlaamse Overheid ondersteunt de lokale besturen inhoudelijk en promoot de methode van ‘vangen, steriliseren en terugplaatsen’. Deze methode reduceert de populatie én reduceert ook de overlast voor buurtbewoners. Zo gaan katten na steriliseren minder sproeien en vechten, waardoor ook het risico op ziekteoverdracht en vervuiling van de omgeving kleiner wordt. Buurtbewoners merken na dit soort acties dat er minder lawaai is, minder kapotte vuilniszakken, … Het is dus goed voor dieren én voor mensen.
“Elke partij die over een paar maanden deelneemt aan de gemeenteraadsverkiezingen zou in het lokale verkiezingsprogramma aandacht moeten hebben voor zwerfkattenbeleid”, vindt Weyts. “Elke gemeente kampt met zwerfkatten. Alleen met een doordacht en doorgedreven beleid kan je de populatie onder controle houden. We zien dat steeds meer gemeenten werk maken van een zwerfkattenbeleid, maar op sommige plaatsen is er nog meer mogelijk.”
Steden en gemeenten die inspiratie zoeken voor een lokaal beleidsplan vinden meer informatie via: https://www.vlaanderen.be/dierenwelzijn/informatie-voor-lokale-overheden/gemeentelijk-zwerfkattenplan.